Elektronik İhalede IP Kuralı

Elektronik ihalede ip kuralı yeni nesil ekap e-teklif sisteminde dikkat edilmesi gereken hususların başında gelir. Bilindiği üzere Kamu ihaleleri artık elektronik olarak yapılmaktadır. Elektronik ihale sisteminin yapı taşı internet ve akıllı cihazlardan oluşur. Bu yeni sistemde var olabilmek için dijital varlığınız da yeni kurallara adapte olacaktır.

Ne yazık ki teknolojinin değişmesine rağmen Türk müteahhitlerindeki bazı alışkanlıklar günümüzde halen devam etmektedir. Bu öğrenilmiş davranışların başında ihaleye birden fazla firma ile teklif verilmesi gelir. Yeni nesil ihalelerde firmalarımızın dikkat etmesi gereken hususları etraflıca inceledik.

Bu sistemdeki kural silsilesinin en başında geleni ise ip(internet protokol adres) kullanımıdır. IP adresi sizin dijital dünyadaki kimliğinize giden yoldur. Kısaca internete bağlanan akıllı cihazınızın sanal adresini tanımlar.

Modem ile birlikte internete bağlandığınızda dijital dünyadaki adresiniz ortaya çıkar. Bu adres firmanıza özeldir. Temel ilke olarak bu adresinizi başka firmalar kullanamaz. Aksi durumda istekli firmalar yaptırım ile karşılaşır.

Kamu İhale Kurumu ip tanımı

IP adresinin internete ya da diğer herhangi bir bilgisayar ağına bağlı cihazların, ağ üzerinden birbirlerine veri yollamak için kullandıkları adrestir. Kimlik numaralarında olduğu, sistemde aynı IP adresine sahip birden fazla cihaz bulunamaz. Bu çerçevede, isteklilerin işlemlerinde, bir teknik veri olarak IP adresinin bu özelliklerini ve kurallarını dikkate alması gerektiği anlaşılmıştır.

Elektronik ihalede ip kuralı ihlalinin sonuçları

Kamu İhale Kanunu 17 nci Maddesi Yasaklar;

b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.

İhale mevzuatında aynı ip adresi üzerinden, aynı ihaleye farklı firmaların işlem tesis edilmesi halinde;

• İhalelere katılımda 1-3 yıl arası yasaklama
• Geçici teminatın gelir kaydedilmesi
• Mesleki sicile işlenmesi

İstekli firmanın, cezaların ağırlığından anlaşılacağı üzere bu hususa azami ölçüde dikkat emesi gerekir. Gelin beraber bu hususta çıkan problemleri netleştirelim.

İhaleye aynı ip üzerinden iki firmanın teklif vermesi

2023/Şubat ayında yaşanan olayda iki firma aynı ip üzerinden aynı e-ihaleye teklif vermiştir. Kamu ihale kurumu bu durumu yakalamıştır.

Kamu İhale Kurumu – 1

Bu itibarla ihale üzerinde bırakılan istekli şirket ile diğer firmanın tekliflerini aynı IP adresi üzerinden 16.02.2023 tarihinde gönderdikleri tespit edildiğinden, anılan isteklilerin aynı tarihte aynı internet bağlantı noktasını kullanarak teklif vermesinin bu isteklilerin irade birliği içerisinde birlikte hareket ettikleri ve birbirlerinin tekliflerinden haberdar olduklarına kuvvetli karine oluşturduğu, ihaleye bu şekilde teklif verilmesinin de rekabeti ve ihale kararını etkileyebilecek bir davranış olduğu anlaşılmıştır. Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesine aykırı şekilde ihaleye teklif verildiği anlaşılmış olup, elektronik ihalede ip kuralına aykırılık tespit edilmiştir.

Neticede elektronik ihalede ip kuralı ihlal edilmiştir. Bu noktada firmanın geçici teminatı gelir kaydedilerek, ihalelerden 1 yıl süre ile yasaklanmıştır.

Aynı ihaleye ip adresi üzerinden farklı kısımlara farklı firma ile teklif verilmesi

2023/Ağustos ayında yaşanan olayda iki firma aynı ip üzerinden aynı ihaleye farklı kısımlara teklif vermiştir. Bilfiil itiraz üzerine Kamu ihale kurumu aşağıdaki kararı vermiştir.

Kamu İhale Kurumu – 2

Aynı ip üzerinden A Firması ihalenin 1’inci kısmına, B Firması ise ihalenin 2, 3, 4 ve 5 ve 6’ncı kısımlarına teklif verdiği görülmüştür. Kamu ihale mevzuatı uyarınca kısmi teklife açık olarak gerçekleştirilen ihalelerde her bir kısmın ayrı bir ihale olarak değerlendirilmesi gerektiği, dolayısıyla da teklif değerlendirmesinin her bir kısım için ayrı ayrı yapılması gerektiği, mevcut ihalede isteklilerin tekliflerini kısım bazında sunmasına imkan tanındığı,

bu doğrultuda A ve B firmasının ihalenin farklı kısımlarına teklif sundukları, mevcut veriler ışığında anılan isteklilerin aynı ihaleye birden fazla teklif sunduğu sonucunun çıkarılamayacağı ve anılan 2 isteklinin aynı IP numarası ile ihalenin farklı kısımlarına teklif verdiği anlaşıldığından, söz konusu fiilin 4734 sayılı Kanunun 17’inci maddesinin (b) ve (d) bendi kapsamında değerlendirilemeyeceği ve idarece A ve B firmasının tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik tesis edilen işleminin yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Aynı ihalede aynı ip ile ihale dokümanı indirilmesi

2022/Mart ayında yaşanan olayda iki firma aynı ip üzerinden ihale dokümanı indirmiştir. İdare tarafından bu durum tespit edilmiştir. Konu ihale kurumuna intikal etmiş, elektronik ihalede ip kuralına uyulmadığından aşağıdaki karar verilmiştir.

Kamu İhale Kurumu – 3

Bu çerçevede EKAP üzerinden yapılan sorgulamada söz konusu isteklilerin aynı IP adresini kullanarak ihale dokümanını indirdikleri görülmüştür. Bu kapsamda yer verilen tespitler doğrultusunda söz konusu isteklilerin irade birliği çerçevesinde birlikte hareket ettikleri ve birbirlerinin tekliflerinden haberdar oldukları, bu durumun aynı ihaleye katılmalarının rekabeti ve ihale kararını etkileyebilecek davranış olduğuna dair kuvvetli karine oluşturduğu sonucuna varılmış, elektronik ihalede ip kuralına aykırılıklar dolayısıyla istekliler tarafından 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesine aykırı şekilde ihaleye teklif verildiği anlaşılmış olup idarece bu kapsamda yapılan işlemin yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Aynı ihalede aynı ip ile teminat mektubunun ayni dakikalarda alınması

Yaşanan olayda firma tarafından e-ihale dokümanları farklı ip adresinden indirilmiştir. Ancak elektronik kamu alımları platformunda beyan edilen telefonların aynı olması, ihalede banka tarafından verilen teminat mektuplarının ayırt edici numaralarının aynı banka şubesi tarafından seri olarak verilmesi ve ayni ip üzerinden 3 teklifinde gönderilmesi tespit edilmiştir. Sonuç olarak yasak fiil ve davranışlar mevzuatına aykırılık tespit edilmiştir.

Çünkü, bu sistemde dijital kimliklerinizin karşılaştırılması çok kolaydır. Ayrıntılı olarak ele aldığımız konuların özeti olarak eski alışkanlıklarınızı bırakın. Bu konuda ihale itiraz işlemleri masraflı ve sonuç almanız çok zordur. Bu yüzde elektronik ihalede ip kuralını göz ardı etmeyin.