Ciro Güncelleme Kamu ihalelerine katılan firmaların yakından bildiğini sandığı ancak detaylarına vakıf olmadığından detaylı bir açıklama yapılmasına ihtiyaç olduğu hasıl olmuştur. 4734 sayılı Kamu ihale kanununa göre ihale edilen yapım, mal ve hizmet alımlarının ortak hükümlerinden olan ciro/iş hacminde güncelleme işlemi sırasında idareler ile istekli firmalar arasında bazı hususlar anlaşılamayarak ihtilafa sebep olmaktadır. Bu satın alma sürecinde ihale itiraz işlemleri ile uğraşmak istemiyorsanız gelin bu hususu beraberce etraflıca inceleyip, belirsizlikleri netleştirelim.
Ciro / İş Hacmi nedir ?
Türk dil kurumuna göre ciro “iş hacmi “anlamına gelmektedir. İş hacmi ise bir ticari işletmenin 1 Ocak – 31 Aralık arasında (1 Yıl) içerisinde toplam gerçekleştirdiği Türkiye muhasebe standartlarına göre kayıtlarının tutulduğu toplam brüt satışları, bir başka deyişle gelirler toplamıdır.
İhale mevzuatı istekli ciro ilişkisi
Gelin ihale mevzuatın da ciro / iş hacmi ile ilgili düzenlemelere göz atalım.
4734 İhale Kanununda Ciro
İhaleye katılımda yeterlik kuralları
Madde 10 – İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
A-3) İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili taahhüdü altındaki ve bitirdiği iş miktarını gösteren belgeler.
Yapım işleri uygulama yönetmeliğinde Ciro
İsteklinin iş hacmini gösteren belgeler
MADDE 36 – (1)İş hacmini gösteren belgeler, aday veya isteklinin ihalenin yapıldığı yıldan önceki yıla ait;
a) Toplam cirosunu gösteren gelir tablosu,
b) Yapım işleri cirosunu gösteren belgedir.
(3) Birinci fıkrada sayılan belgelerin istenildiği durumlarda;
a) Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile Kanunun 21 inci maddesinin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde; isteklinin, toplam cirosunun, teklif ettiği bedelin % 25’inden,yapım işleri cirosunun ise teklif ettiği bedelin % 15’inden az olmaması,
(7) Toplam ciro; gelir tablosundaki brüt satışlar tutarından, satıştan iadeler, satış iskontoları ve diğer indirimlerin tutarları düşülmek suretiyle ulaşılan net satışlar tutarıdır.
Hizmet alımları uygulama yönetmeliğinde Ciro
İstenecek belgeler
MADDE 29 – (1) Ekonomik ve mali yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliğin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere istenecek belgeler aşağıdaki esaslara göre belirlenir:
3) Adayın veya isteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu ve hizmet işleri ile ilgili cirosunu gösteren belgelerin, idarelerce istenilmesi zorunludur.
Ciro güncelleme yasal mevzuatı
Ciro güncellemede yapım, mal ve hizmet alımlarında ortak hükümler kapsamında değerlendirilmelidir. Kamu ihale kurumunun bu konuda detaylıca açıklamaları mevcuttur. Yapım ve Hizmet alımları uygulama yönetmeliği 37. Madde, mal alımlarında ise 35. Madde’ de bu husus düzenlenmiştir. İhale Uygulama yönetmelikleri ortak hükümler;
İş hacmine ilişkin belge tutarlarının güncellemesi
MADDE 35-37 – (1) İş hacmine ilişkin belge tutarları aşağıdaki şekilde güncellenir:
a) Yıllık toplam ciro, gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
b) Yapım işleri ciro tutarı, fatura tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endeksin, ilk ilan veya davet tarihinin içinde bulunduğu aydan bir önceki aya ait endekse oranlanması suretiyle bulunan katsayı üzerinden güncellenir.
Mevzuatta belirtildiği üzere ihalenin yapıldığı yıldan önceki ciro / iş hacmi güncellenmesi yasal olarak mümkündür.
Ciro güncelleme nasıl yapılır?
İhalede sunulan önceki yıldaki ciro/iş hacminde gelirin elde edildiği yılın Haziran ayına ait endeks ile, ihalenin ilanının çıktığı aydan önceki endeksin arasında fark ile güncellenmektedir. Ciro güncellemede 1. Temel Kural Temel Endekstir. 2. Temel Kural ise güncel endekstir.
Ciro güncelleme de hangi endeks baz alınır?
Mevzuatta ciro/iş hacmi güncelleme için mevzuatta endekslerden bahsetmektir. Hesaplamalarda baz alınacak endeksler hangileri olduğu hususu yasal olarak düzenlenmiştir. Hizmet veya yapım işleri uygulama yönetmeliklerinde tanımlar kısmında hangi ciro güncellemede hangi endeksin kullanılacağı belirtilmiştir. “Endeks: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksini (Yİ-ÜFE)” İhale işlemlerinde iş hacmi güncellenmesinde kullanacağım tüm endeksler Tüik Yİ-ÜFE endeksleridir.
Ciro güncelleme örneği
Örnek Tarihi | 07.06.2023 |
İhale İlan Tarihi | 15.05.2023 |
Sunulan cironun yılı | 2022 |
Sunulan Cironun Güncellenmemiş Tutarı | 1.000.000,00 TL |
Temel Endeks (2022 Haziran) | 1.652,75 |
Baz Alınan Güncel Endeks (2023 Nisan) | 2.164,94 |
Ciro Güncelleme Oranı | 2.164,94 / 1.652,75 = 1,3099 |
Güncellenmiş Ciro Tutarı | 1.000.000,00 TL x 1,3099 = 1.309.900,00 TL |
Enflasyon ve Ciro güncellenme ilişkisi
Öncelikli olarak enflasyonun tanımını yapıp, daha sonra iş hacmi ile arasındaki ilişki hakkında bilgilendirme yapalım. Enflasyon kısaca, hizmet ve ürünlerin fiyatının sürekli olarak artmasıdır. Dünyada gelişmiş, gelişmekte olan veyahut geri kalmış Ülkelerin en büyük problemlerinden biridir. Hepimiz 2023 yılı itibariyle bu durumu daha yakından yaşamaya başladık. Ortaya çıkan ve yaklaşık 20 yıldır unuttuğumuz bu ekonomik duruma ayak uydurmaya çalışmalıyız. Bireysel olarak yapmamız gerekenler kadar, kurumlarında üzerine düşen vazifeler bulunmaktadır. Bu vazifeler üzerine biraz düşünelim.
İhale mevzuatı üzerinden bakacak olursak Kanun, yönetmelik ve tebliğ ile düzenleyici kararların enflasyonun bulunduğu ortamda tekrar düzenli bir biçimde yenilenmesi gerekmektedir. Çünkü, ihaledeki temel ilkelerden rekabeti sarsacak kadar istekli firmaların kaderini etkilemektedir.
Türkiye istatistik kurumunun üzerine büyük bir sorumluluk düşmektedir. Yayınlayacağı enflasyon değerleri Ülkemiz’ deki tüm kamu alımlarındaki rantın dağıtılmasının kaderini büyük oranda etkilemektedir.
Ezcümle, Tüik’ in yayınlayacağı enflasyon verileri, ihaleye katılımda yeterlilik kriteri olan ciro bilgisinin firmaların ihaleye katılıp katılmayacağını etkileyecek kadar önemlidir. Büyük ve kurumsal firmaların katılacağı ihalelerde iş hacmi yeterliliğini sağlamak büyük bir problem değildir. Ancak orta ve daha küçük işletmelerde isteklilerin teklif vermesini doğrudan etki etmektedir.
Örneğin, yapım, mal ve hizmet alım ihalelerine katılacak firmaların bir önceki yıllarda gerçekleştirdikleri işlerin toplam brüt tutarının 4 katına kadar ihaleye katılabilmektedirler. Bu yüzden güncelleştirme işlemleri tüik verileri ile yapıldığından, olması gerekenden düşük çıkması halinde istekli firmaların işletmelerini büyüme arzusuyla ters orantılı bir vaziyet ortaya çıkar.
Bu yüzden ne olursa olsun, düzgün bir gelir dağılımını sağlamanın yollarından biri kamuda rantın adaletli dağıtılmasıdır. Enflasyonist ortamda verilerin net ve gerçekçi oranlara yaklaşması adaleti arttıracaktır.
Açıkladığımız nedenlerle enflasyon oranları ile güncelleme değerleri arasında devamlı bir korelasyon bulunur.
Ciro Performansı ve Stratejilerine İlişkin Son Güncellemeler ile En Son Ciro Güncellemeleri ile Güncel Kalın 😊
İhalede ciro güncellenebilir mi?
Evet. İhale de ciro güncellenebilir.
Ciro güncelleme kim tarafından yapılır?
Alımı gerçekleştiren idareler tarafından güncelleme yapılır.
Hangi endeks üzerinden ciro güncellemesi yapılır?
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) üzerinden ciro güncellenmelidir.
Ciro güncellemede temel endeks hangi ay alınır?
Ciro/İş hacminin gösterildiği yılın haziran ayı temel endeks olarak kabul edilir.
Ciro güncellemede hangi ayın endeksi alınır?
İhale ilan tarihinin bulunduğu aydan önceki endeks baz alınır.
Ciro güncellemesi iş ortaklığında nasıl değerlendirilir?
İş ortaklığındaki her ortağın, hissesi oranında sunmuş olduğu cironun güncelleme işlemi yapılmalıdır.